laugardagur, 26. október 2024
Talandi um bækur
fimmtudagur, 24. október 2024
Slétt heilt ár liðið
síðan ég lagðist undir hnífinn. Illkynja ristilkrabbamein á lokastigi fjarlægt, taka tvö. Úr lifur að þessu sinni. Gekk svona líka ljómandi vel. Reyndar erfiðari aðgerð en síðast og batinn því örlítið hægari. Fleiri nætur á spítala og meiri þörf á verkjalyfjum en þó ekkert til að tala um.
Það var töluvert mikið erfiðara að vera greind aftur með krabbamein og töluvert mikið sárt að neyðast til þess að flytja aftur heim þvert á alla drauma. Án þess að hafa nokkrar heimildir, máli mínu til stuðnings, get ég vel ýmyndað mér að fæstum, ef nokkrum, sem einu sinni hafa verið greindir með krabbamein langi til að heyra þá greiningu aftur á lífstíðinni. Í mínu tilfelli var að auki þungbært að snúa aftur til lífs sem ég hafði þegar kvatt og neyðast til að kveðja líf sem ég var þegar búin að skapa mér.
Það var ekki skurðaðgerðin sem mig kveið fyrir heldur lyfjameðferðin með öllum sínum fylgifiskum. Rétt eins og áður var það fólkið mitt sem stóð þétt við bakið á mér og veitti mér styrk. Þrjár eldri systur, yngri bróðir og allir þeirra fylgifiskar. Fyrst og síðast, og allt þar á milli, mamma og pabbi. Án þeirra væri ég ekki svo mikið sem einu sinni til.
Rétt áður en ég flutti aftur heim, til að takast á við þær áskoranir sem lífið kaus að fleygja framan í mig, ákvað ég að láta annan langþráðan draum rætast. Til að gera það gekk ég sjálfviljug niður þennan stiga
laugardagur, 19. október 2024
Sumt breytist og annað ekki
Fyrir örfáum árum síðan (lesist: fyrir ríflega áratug og gott betur) gaf Magga systir mér Adidas bakpoka af praktískum ástæðum, litla systir hennar hafði fest kaup á sinni fyrstu íbúð í Skaftahlíð en átti engan bíl. Bakpokinn var því hugsaður sem innkaupapoki fyrir búðarferðir og varð að geta rúmað 3 rauðvínsflöskur að auki. Bakpokinn atarna gerði gott betur og er enn í fullu fjöri.
Eftir að hafa lokið svívirðilega leiðinlegri bók, drukkið fulla könnu af pressukaffi, hafið lestur á ekki síður leiðinlegri kerlingarbrók og hámað í mig hrærð egg ákvað ég að leggja af stað í leiðangur í Kringluna. Fótgangandi, af því ég á ekki bíl, og með bakpoka á bakinu.
Þar sem ég arkaði Skaftahlíðina, mér til gamans, varð mér hugsað til þess tíma er ég bjó þar og arkaði einmitt ófáar ferðirnar í Kringluna til að kaupa rauðvín og í matinn, með Adidas bakpokann fyrrnefnda á bakinu. Þar sem ég stóð í Hagkaup í Kringlunni og var að biðja ungu konuna í fiskborðinu um fisk kom þar að karlmaður, álíka miðaldra og ég, og spurði með þjósti hvar brauðraspurinn væri? Aumingja afgreiðslustúlkan, sem var að hlusta á hvað ég var að biðja um í fisk- og kjötborðinu, gat ekki leiðbeint manninum sem dritaði út úr sér fúkyrðum í kjölfarið, sló flötum lófa í kælikistu fyrir aftan okkur og rauk í burtu.
Sjálf þurfti ég að leita aðstoðar hjá starfsmanni þar sem ég mér tókst ekki að finna sítrónusafa. Starfsmaðurinn talaði litla íslensku svo ég brá fyrir mig enskunni og hann var fljótur að leiða mig á rétta braut. Þar sem ég var að þakka honum fyrir kom kona aðvífandi (já, hún leit líka út fyrir að vera svipað miðaldra og ég) og fór að spyrja hann hvort þarna væri að finna nýja vörulínu frá fyrirtæki sem ég hafði aldrei heyrt um. Þegar starfsmaðurinn bar fyrir sig litla íslenskukunnáttu hóf konan reiðilestur (á íslensku) sem ég ákvað að enda þar og þá. Í ljós kom að það var ekkert vandamál fyrir konuna að tala ensku og starfsmaðurinn, sem sýndi ekkert af sér annað en kurteisi og ljúfmennsku, vissi upp á hár hvaða nýju vörulínu konan var að falast eftir og teymdi hana þangað.
Þar sem ég arkaði með bakpokann fullan af mat, og reyndar bara 2 rauðvínsflöskur, yfir Miklatún varð mér hugsað til þess hversu oft ég stikaði yfir þetta tún á föstudags- og laugardagskvöldum til samfunda við bestu vinkonu mína. Bestu vinkonu mína sem ég í dag var eiginlega að skunda til, nema í dag leigi ég hjá henni litla íbúð sem hún á bakatil við húsið sem hún býr í, og hefur búið í s.l. áratugi.
Það kostar ekki neitt að vera kurteis en afraksturinn af kurteisi getur reynst ríkulegur. Nú legg ég aldeilis ekki meira á ykkur enda ragúið búið að malla, á lágum hita, í yfir klukkutíma og tími til kominn að sjóða tagliatellið. Ef þú vilt njóta regnbogans verður þú að umbera regnið
Mynd tekin á leið minni frá Kringlu í dag |
P.s. fyrir áhugasama þá er ekki fiskur í ragúi.
fimmtudagur, 22. ágúst 2024
Bróðir minn fæddist gamall.
Þrátt fyrir það er hann ári yngri en ég. Þegar við vorum krakkar harðneitaði hann að fara í gallabuxur, vildi eingöngu klæðast terlinbuxum. Þegar við nálguðumst unglingsaldurinn fékst hann loks í gallabuxur en klæddist iðulega köflóttum skyrtum og var með blátt kaskeiti á hausnum.
Bróðir minn skautaði að mestu framhjá popptónlist og valhoppaði beint í klassíska tóna. Enn í dag hefur hann unun af óperum. Það vita ekki allir að lögfræðingurinn, bróðir minn, lagði stund á óperusöng í Söngskólanum í Reykjavík og útskrifaðist þaðan eftir fullt nám áður en hann hóf sína lögfræðileið. Á þeim árum sá hann að auki alfarið um klassísku deildina, sem var á efri hæðinni og töluvert stór, í Skífunni á Laugavegi (fyrir þá sem muna þá tíð).
Bróðir minn hefur alla tíð haft áhuga á sögu, hann hefur unun af lestri góðra bókmennta og ljóða og hefur þess utan einhverskonar límheila, hann virðist allavega muna heljarins ósköp um allt og ekki neitt um sögulegar staðreyndir, sögur sem honum hafa verið sagðar eða sögur sem hann hefur lesið.miðvikudagur, 21. ágúst 2024
Montmartre, Marais et Molitor
þriðjudagur, 16. júlí 2024
Ef ég hefði ekki rifið mig upp af rassgatinu,
með valdi, s.l. sunnudag hefði mér tekist að eyða heilli helgi á náttfötunum án þess að svo mikið sem stinga nefbroddinum út fyrir hússins dyr. Súrefnisskortssljóleiki og rigningardepurð tókst þó að æra upp eirðarleysi og hálf máttvana geð frúarinnar emjaði veikum rómi: stattu upp....farðu út....
Gekk þokkalega hnarreist út í rokið, í bleika regnjakkanum, með það að markmiði að koma tveimur póstkortum í póstkassa; annað ætlað pennavinkonu í Tongeren, hitt ætlað elskulegu hjónunum sem leigðu mér íbúðina í París. Póstkassann fann ég við Vínberið á Laugaveginum. Fyrst ég var komin þangað ákvað ég að labba niður á torg. Þangað komin stakk ég mér inn á Hressingaskálann og fékk mér hressingu. Því næst arkað ég beina leið aftur heim og fór lóðbeint aftur í náttfötin. Datt ekki svo mikið sem dropi úr lofti meðan á þessum göngugjörningi stóð.
Í gær lét svo sumarið sjá sig. Í heilann dag. Vinnudag að sjálfsögðu, slíkt gerist ekki bara sisvona um helgi. Hefði ég haft einhver plön eftir vinnu hefðu þau farið forgörðum. Sat með vinkonu minni í garðinum hennar langt fram á kvöld. Færðum stólana aftar og aftar eftir því sem sólin hreyfðist, báðar staðráðnar í að láta þetta sumar endast eins langt og það næði. Sötruðum bjór og átum snakk. Spjölluðum og hlógum. Dæstum af uppblásinni sólargleði. Hvílík sæla.
Um leið og sólin var gengin til viðar kom kuldinn askvaðandi og tók sér skellihlæjandi stöðu í kroppnum. Við vinkonurnar buðum hvor annari góða nótt. Eins og dagbókin frá Múlalundi bendir mér svo réttilega á í dag: "Njóttu lífsins í dag, en þannig, að þú getir líka notið lífsins á morgun."
föstudagur, 12. júlí 2024
SHAUMUSART *
Vaknaði í myrkri og var dálitla stund að átta mig á að það væri raunverulega kominn morgunn. Eftir að hafa fullvissað mig um að ég hefði ekki sofið af mér sumarið renndi ég bleika regnjakkanum upp í háls og arkaði út í veðrið. Í vinnunni tók broshýrt og glaðlegt andlit stúlkunnar í móttökunni á móti mér. Skokkaði vindbarin og niðurrignd upp tröppurnar á mína hæð. Tók strax eftir því að eitthvað var ekki eins og það átti að vera. Myrkur og þögn mættu mér. Áþreifanleg þögn og áþreifanlegt myrkur. Þreifaði mig eftir ganginum og rambaði á ljósrofa sem kveikti á týru eftir endilöngum skrifstofuganginum. Komst klakklaust inn á skrifstofuna mína þar sem haustgráminn mætti mér á miðju sumri. Í eldhúskróknum stóð kaffikannan tóm. Það var þá sem ég áttaði mig á því að ég var mætt fyrst allra í vinnuna. Í fyrsta skipti.
Auðvitað er ég að ýkja þetta með myrkrið. Á skrifstofuganginum þ.e.a.s. Haustgráminn þarna úti er ekkert djók. Hvort sumarið er að grínast er ekki víst en mitt í rigningarþunglyndi um daginn ákvað ég að biðja um frí þrátt fyrir að vera glæný á vinnustaðnum. Sem betur fer, niðurtalning í Parísarferð herðir hugann í vindbarningnum og gerir rigningasporin léttari. Ekkert að vinnunni samt, hún er þrælskemmtileg og samstarfsfélagarnir að auki, það er bara þetta snemmbúna haust á miðju sumri, þið skiljið. Er það ekki annars?
*Titill þessa bloggs er samsuða af orðunum SUMAR og HAUST
sunnudagur, 23. júní 2024
Vaknaði fyrir allar aldir í morgun.
Þegar ég segi fyrir allar aldir þá á ég við að ég hellti upp á kaffið fyrir sjö. Áður en ég hellti upp á kaffið var ég búin að klára bókina sem ég var að lesa og vaska upp frá kvöldinu áður sem ég nennti ekki að gera áður en ég fór að sofa í gær. Sveigja í trjágreinum, gulur og rauður dans blóma, grænt regnvott grasið, fuglasöngur og regndropatif. Kyrrlátt og fallegt. Hefði samt viljað sofa lengur.
Þrátt fyrir að vera komin með nefið á kaf í aðra bók reif ég mig á lappir og í leppa. Arkaði í galíslensku sumarveðri úr Norðurmýri í Laugardalinn. Dettur ekki til hugar að skrifa það upphátt hvenær ég fór síðast í sund en þar sem ég stóð í sturtunni í Laugardalslauginni, og var við það að klæða mig í sundbolinn, tók ég eftir hvað hann var orðinn togaður og teygður, gegnsær á ýmsum stöðum jafnvel. Ákvað þó að skella mér í hann enda gegnsæið ekki á neinum velsæmismörkum, rétt svona á hliðunum.
Mér hefur alltaf þótt gott að synda, sér í lagi í rigningu. Nýt þess að kljúfa vatnið í sundtökum og heyra regndropa sameinast klórvatninu í lauginni. Tæmi hugann. Synti í 20 mínútur. Þegar ég hífði mig upp stigann úr lauginni tók ég eftir því að hálft hægra brjóstið sperrti sig út úr sundbolnum. Á ekki von á því að fara neitt í sund á næstunni.
Ástæðan er þó ekki spéhræðsla enda þjáist ég ekkert sérstaklega af henni. Ástæðan eru aukaverkanir af lyfjameðferðinni. Það er ekkert sérlega heillandi að svamla um í sundlaug og finna doða og stingi í höndum og fótum né að arka heim á stirðum fótum og sársaukastingjum í hverju skrefi.
Heim komin henti ég sundbolnum og nú legg ég aldeilis ekki meira á ykkur. Að sinni.
laugardagur, 22. júní 2024
Vofveiflegur ótti
Þegar ég var lítil stelpa var ég logandi hrædd við manninn hennar Sirrýjar. Eins og ég man þetta þá var hann á háum hælum, í hvítum kjól, með rauða hárkollu og dró á eftir sér sleggju. Hann var vofan sem drap fólk í Sjónvarpshúsinu á Laugavegi.
Mörgum, mörgum árum síðar þegar ég var orðin ráðsett frú á fertugsaldri rákumst ég og þáverandi maðurinn minn á Sirrý og manninn hennar á flugvelli úti í heimi. Þá þekkti ég Sirrý ekki neitt en hins vegar þekktust þau og minn fyrrverandi. Eins og ég man þetta þá var Sirrý upptekin af að fylgjast með töskubandinu en maðurinn minn og maðurinn hennar tóku spjall saman. Þá komst ég því að "rauðhærða vofan" virtist vera frekar næs gaur.
Þegar ég svo síðar skildi við manninn minn og keypti mér íbúð þá var það maðurinn hennar Sirrýjar sem seldi mér tryggingar. Í gærkveldi stóð ég svo í garðinum heima hjá þeim og hélt lítinn ræðustúf sem hófst á þessari sögu.
Rétt rúmu ári eftir að ég skildi hóf ég nám við Háskólann á Bifröst og varð þeirrar gæfu aðnjótandi að kynnast Sirrý sjálfri. Á Bifröst hefur hún það vandasama verkefni að kenna nemendum skólans örugga tjáningu, verkefni sem hún leysir löðurmannlega af hendi með gleði, röggsemi og einstakri hlýju. Í garðinum í gær var ég umvafin samnemendum sem flest, ef ekki öll, eru aftur komin í áfanga til Sirrýjar því þar er gott að vera. Það er langt í frá stresslaust að stíga fram og biðja um orðið, jafnvel ekki með öllu óttalaust að tjá sig af öryggi, líka í hópi kunningja og vina. Í gær var ég þakklát að standa frammi fyrir frábærum samnemendum mínum sem ég er lánsöm að hafa fengið að kynnast er við fetum saman skrefið í átt að öruggri tjáningu með skoðanaskiptum, hlustun, ræðuhaldi, ræðukeppni, spuna og einlægum samræðum.
Í hvert skipti sem við horfumst í augu við okkar eigin ótta, og tökumst á við hann eftir bestu getu, styrkjumst við. Oft á tíðum er óttinn líka óþarfur, tilbúningur í okkar eigin hugsunum og ranghugmyndum um eigið sjálf. Í gær komst ég t.d. að því að Kristján Franklín er hörku leikari og engin ástæða til að óttast hann neitt frekar, af honum skín ekkert nema góðmennska og einlægni
Katla og Kristján |
mánudagur, 3. júní 2024
Hver er ég?
"Ég heiti Katla. Ég er 49 ára gömul, ógift, barnlaus og byrjaði í nýju starfi í morgun. Þetta eru staðreyndir um líf mitt akkúrat þessa stundina. Ég er bókhneigð, tilfinningarík, uprreisnar- og ævintýragjörn. Ég hef oft og ítrekað fundið fyrir þrýstingi frá fjölskyldu, vinum og samfélaginu um hvernig ég eigi að haga mínu lífi og hvaða kökuform ég eigi að troða mér í. Það sem er svo skemmtilegt við að læra af því að lifa er að öðlast þor til þess að vera maður sjálfur og stjórna eigin för. Mitt svar við spurningunni hver er ég? er einfalt, ég er hver sú sem ég kýs að vera hverju sinni eins og mér einni hentar. Takk fyrir."
Fyrir þennan óundirbúna og uppdiktaða ræðustúf á staðnum í Masterklasstíma í kvöld áskotnuðust mér skemmtileg verðlaun sem var ekki hvað síst ánægjulegt fyrir þær sakir að ég var ekki búin að átta mig á því að tveir nemendur voru í dómarastellingum og að verðlaun væru í boði. Hnitmiðað og snarpt, fumlaus og öruggur flutningur held ég svei mér þá að hafi verið taldir kostir þessa búts og nú legg ég hreint ekki meira á ykkur hlustendur góðir. Takk fyrir.
sunnudagur, 2. júní 2024
Í nýafstöðnum forsetakosningum,
miðvikudagur, 13. mars 2024
Konan hans Sverris...
...er áhrifamikil, snörp og skörp saga af ofbeldi sambýlismanns og barnsföður.
"Hann er ekki hann
heldur þeir.
Hann er bláeygur, brosmildur,
grímuklæddur, góðlegur
og vinalegur voffi.
Hann er úlfur.
Hann er grímulaus, ýlfrandi,
svarteygur, urrandi,
geltandi, gólandi, úlfur og hvutti.
Hann er þeir tveir."
Konan hans Sverris eftir Valgerði Ólafsdóttur. Útgefin af Benedikt bókaútgáfu, 2021.
mánudagur, 11. mars 2024
Liðið og ekki liðið
fimmtudagur, 7. mars 2024
630 kr. stakur miði í strætó
Í morgun tók ég strætó frá Barónsstíg í Glæsibæ. Hef ekki nýtt mér íslenskar samgöngur í háa herrans tíð. Förin var að mestu tíðindalítil og þokkalega ánægjuleg með góða tónlist í eyrunum á leiðinni. Þó þykir mér farið heldur dýrt.
Í Glæsibæ átti ég tíma í sjónmælingu. Hef alla tíð haft mjög góða sjón en stuttu áður en ég flutti til Parísar neyddist ég þó til að gera mér ferð í Tiger og kaupa mín fyrstu lesgleraugu. Þau gleraugu nota ég enn en hugsaði þó með mér að það væri besta mál að láta mæla sjónina og fá almennilega úr því skorið hver staðan á henni væri, hvort Tiger gleraugu á styrk 1 væri málið. Eftir ítarlega skoðun, mismunandi stafaspjöld og svíðandi augndropa er niðurstaðan sú að ég á að halda mig við Tiger, 100% sjón á vinstri auga, 80% sjón á því hægra. Var tjáð að ég hefði verið með ofursjón áður en ellin skarst í leikinn og hugsanlega kæmist ég mest upp í styrk 1,75 í Tiger gleraugum með hækkandi aldri.
Með þessa niðurstöðu í farteskinu ákvað ég að labba til baka á sjúkrahótelið. Rölti í gegnum Laugardalinn, fór göngubrúna yfir í túnin, gekk götuna sem ég bjó við. Staldraði við húsið sem ég flutti inn í vegna þess að ég elskaði mann svo heitt. Leiddi hugann að ástinni sem teymdi mig þangað, hamingjunni sem hélt mér þar, erfiðleikunum og vonbrigðunum sem teymdu mig þaðan út ríflega áratug síðar.
Fyrr á gönguferðinni sá ég annað hús sem ég tengdi við námsefni tímans sem ég er að bíða eftir að hefjist hvað úr hverju. Kannski segi ég ykkur frá því síðar. Eitt get ég þó sagt ykkur með nokkurri vissu; það fæst ekki allt séð með sjón.